Column

Verkiezingskoorts: behoud van status quo zou nieuwe financiële crisis op gang kunnen trekken

16-03-2017 15:00

Op de beurs hebben beleggers er weleens last van: verkiezingskoorts. Hoe groot is de impact van verkiezingen op de financiële markten?

Het politieke circus strijkt binnenkort weer neer in diverse landen in Europa. Deze week is Nederland als eerste aan de beurt. De Nederlandse bevolking trekt naar de stembus om hun volgende politieke leiders te kiezen, maar vooral in welke richting hun land in de komende jaren zal evolueren. Want als er iets is wat we van de recente verkiezingen hebben geleerd, is dat mensen zich vooral zorgen maken over de status van de maatschappij. Ze willen veranderen, koste wat het kost. Deze nieuwe onderbuikgevoelens brachten al heel wat teweeg. Zo bepaalde de kiezer in het Verenigd Koninkrijk dat ze niet meer tot de Europese Unie wilden behoren. Of enkele maanden later, toen de Amerikaanse kiezer voor een radicale ommezwaai zorgde, door de outsider Donald J. Trump naar het Witte Huis te sturen.

Als deze nieuwe onderbuikgevoelens nog sterk aanwezig zijn bij de bevolking – en we vermoeden dat het nog altijd een sterke onderstroom is – dan kan de nieuwe golf aan verkiezingen in Europa ook weer tot de nodige verrassende uitslagen leiden. Zo kan de rechterflank van het politieke spectrum in Nederland, het politieke speelveld sinds vele decennia, terug in handen krijgen. Dan kan er een compleet andere wind door het land, dat toch aan de wieg stond van het ‘Europese project’. Dit project zou dan ook meteen een nieuwe, gevoelige klap incasseren. Het zou voorts een voorbode kunnen vormen voor de overige verkiezingen in Europa. 2017 vormt in dat opzicht een extreem verkiezingsjaar, zoals de volgende tijdsgrafiek van Fidelity laat zien (h/t @cderijcke)

Politieke aardverschuiving

Nederland, Frankrijk en dan nog eens Duitsland, het kan voor een politieke aardverschuiving gaan zorgen in het politieke landschap in Europa. De uitkomst zal ook z’n effect niet missen op de beurs. Want de nieuwe politieke wind die er ‘over de plas’ waait, zette het wind in de zeilen voor beleggers. De Amerikaanse beurs is aan een verschroeiende rally bezig, sinds Trump verkozen werd als de 45ste president van de Verenigde Staten. Zo staat de S&P 500 index maar liefst 11% hoger sinds het onverwachte verkiezingsresultaat bekend werd.

Maar ook in het Verenigd Koninkrijk kregen de aandelenmarkten vleugels, na de beruchte Brexit.

Op de bovenstaande grafiek is duidelijk te zien dat de FTSE 100 index al 20% hoger staat, sinds de Britten kozen voor de Europese uitgang. Nochtans was hel en verdoemenis aangekondigd door de meeste financiële experts. Niet dus: de koersen begonnen aan een verschroeiende rit omhoog.

Economie krijgt nieuwe impuls

Voor een verklaring hoeft u niet ver te zoeken. Zowel in de VS als in het VK liggen de autonomere koers aan de basis van de koersstijging. Door de aanpassingen van het beleid, krijgt de economie een nieuwe impuls. In Groot-Brittannië kwam die er vooral door een goedkopere pond, waardoor de lokale multinationals plots een enorm concurrentieel voordeel kregen. Ook in de VS gaf de overwinning van Trump de eigen multinationals een extralegaal voordeel, hier in de vorm van een belastingverlaging. Gewoon, omdat het kan, aldus Trump.

Vandaag horen we ook weer veel gemor in de wandelgangen over de opkomst van rechts in de politieke arena. Maar op andere continenten kreeg de kiezer gelijk: de financiële markten straften hun keuze niet af, maar gaven ze juist overschot van gelijk. Want de keuze voor verandering, zorgt ook voor een keuze voor groei. Tenminste, dat is wat de uitkomst op de beurs aangeeft. Een ruk naar rechts in Europa hoeft daarom helemaal niet uit te draaien op het voorspelde fiasco. Het zou de getergde economie eindelijk uit het slop kunnen trekken. Sowieso mag je je dan verwachten aan een andere economische wind. Anderzijds, als Europa doorgaat met een status-quo, zou dit een nieuwe financiële crisis op gang kunnen trekken. Want beleggers gaan zich openlijk vragen stellen bij het ‘vastgeroeste’ Europa. Als elders de verandering wel kan, maar niet op het Europese continent, dan zal er mogelijk een nieuwe kapitaalvlucht op gang getrokken kunnen worden. Laten we hopen dat het allemaal anders uitdraait, maar de recente geschiedenis laat weinig aan de verbeelding over.