Achtergrond

Vakbonden: ‘Misstanden schoonmaak nog aan de orde van de dag’

23-05-2018 11:01

De hotels in Amsterdam staan nog niet te trappelen om de misstanden in de hotelschoonmaak aan te pakken. Dat ervaart het CNV dat des te vasthoudender wordt om die excessen aan te pakken, zoals een te hoge werkdruk, doorwerken in eigen tijd, en gedoe over uitkeringen bij ziekte, het is de orde van de dag. Backstage in veel hotels, zegt het CNV maar ook Platform OSB dat zich inzet voor verantwoordelijk marktgedrag zoals een eerlijk personeelsbeleid.

Tientallen hotels in Amsterdam hebben inmiddels van het CNV bezoek gekregen met het verzoek hun housekeepers meer aandacht te geven, of ze nu ingehuurd worden via een schoonmaakbedrijf of in eigen dienst zijn. De vakbond zet daarmee een nieuwe stap om de uitbuiting van housekeepers te beteugelen. “We vragen hen concreet via een brief de Code Verantwoordelijk Marktgedrag te ondertekenen”, zegt Jan Kampherbeek. “Hotels die dat doen, krijgen een gouden emmer, hotels die weigeren, een natte dweil.”

Goede werkschema’s

Tot dusverre kan het CNV één gouden emmer bestellen voor een hotel en één voor een schoonmaakbedrijf. “We zijn blij dat zij aangeven te tekenen, maar het is natuurlijk een ontzettend trieste score”, verzucht hij.

Dat hotel is volgens het CNV De L’Europe, dat zaken doet met Jaquet en De Groot, een bedrijf dat rond Kerstmis vanwege misstanden in opspraak kwam: medewerkers klaagden daar slecht te worden behandeld in de Van der Valkhotels.

Kampherbeek heeft met de directie van Jaquet en De Groot gesproken en maakt nu een ronde langs de Van der Valkhotels om te controleren of het nu beter gaat. Het gaat nu de goede kant op, constateert hij. Er zijn volgens hem nu goede werkschema’s. Zo is er geïnventariseerd wat er precies in een hotelkamer staat en wat dus schoongemaakt moet worden. Dat is gegroeid in de loop der jaren, zegt hij. “Vroeger waren het misschien zestig dingen die in een hotelkamer staan, maar nu zijn het er vijfenzeventig. Veel kamers hebben bijvoorbeeld een nespresso-apparaat in de kamer gekregen. Dat kost wel extra tijd om dat schoon te maken. Die moet je dan ook krijgen”

‘Rotzooi trappen is het middel, goede arbeids-omstandigheden het doel’

Verder is er een vertrouwenspersoon aangesteld. Medewerkers hoeven ook niet meer vanuit het hele land naar de bedrijfsarts in Rotterdam. “En er is een opleidingsschema waarmee medewerkers goed geïnstrueerd worden”, zegt hij. “De medewerkers zijn er ook blij mee. Maar een medewerkster zei dat als dat elf jaar geleden was gebeurd ze nu misschien geen last had gehad van haar schouders.”

Kampherbeek is blij dat het bedrijf meegaat. “Wij komen als vakbond niet om rotzooi te trappen, we willen dat het goed gaat, dat is ons doel.” Jaquet en de Groot heeft volgens hem zelfs te kennen gegeven wel weer weekendtoeslagen in de cao te willen om personeel te behouden, want personeel wordt schaars. Dat is een geluid dat ook de Amsterdamse hotels regelmatig lieten horen bij bezoeken. Kampherbeek “Je mag ook zelf meer gaan betalen. De cao is een minimumafspraak. Dat zien we nog niet gebeuren.”

Code Verantwoordelijk Marktgedrag

De Code Verantwoordelijk Marktgedrag is opgesteld door OSB, vakbonden, opdrachtgevers, waaronder de Rijksoverheid en intermediairs. De Code beschrijft wat goed opdrachtgeverschap en goed werkgever- en werknemerschap is. De Code is door ruim 1.400 organisaties ondertekend. Dat zijn vooral schoonmaakorganisaties. Volgens het Hotel-Platform OSB, hebben slechts enkele hotels getekend. De hele lijst met ondertekenaars staat op ‘Code Schoonmaak’, een site van de raad voor de arbeidsverhoudigen in de schoonmaak (RAS). Platform OSB ziet ook de misstanden in de hotellerie. Tussen de 1400 ondertekenaars zijn er slechts enkele hotels die de Code hebben ondertekend en misstanden zijn aan de orde van de dag, meldt voorzitter Piet Adema.

Hij riep al eerder om op om te zorgen dat er een einde komt aan misstanden in de hotelschoonmaakbranche. “Deze praktijken schaden de sector. De schoonmaak-CAO heeft een fatsoenlijk uurloon van ruim 120% van het wettelijk minimumloon. En de schoonmakers horen gewoon betaald te krijgen voor de uren die ze gewerkt hebben.”

‘Ondertekenen gaat niet vanzelf’

De actie van het CNV past prima in het straatje van OSB. OSB vindt het belangrijk dat het gedachtegoed van de code nog meer navolging krijgt. “Samen met onze leden van ons platform Hotel willen we juist stimuleren dat meer hotels de code omarmen en ondersteunen. Dat gaat helaas niet vanzelf en vraagt veel energie en inzet.”

Dat zei ook Inspectie SZW eerder: misstanden komen breed voor. In het jaarplan 2018 tekende diezelfde Inspectie aan dat dat ook maatschappelijke onrust veroorzaakt en dat het daarom dit jaar ook een speerpunt is.

Met de actie hoopt CNV dat de hotels in ieder geval nadenken over de werksituatie van hun schoonmaakpersoneel, of dat nou ingehuurd is of niet. Kampherbeek: “De hotelkamers in Amsterdam worden voor heel veel geld verhuurd. Het schoonmaken mag nog geen 7,50 euro kosten en als een gast een vieze kamer achter laat, mag de schoonmaker dat in eigen tijd reinigen.”

Een handtekening alleen brengt nog geen gezonde werkplek, erkent vakbondsbestuurder Jan Kampherbeek. “Maar als ze tekenen zijn de hotels in ieder geval aangesloten bij een forum waar ze op hun verantwoordelijkheid worden gewezen. En als blijkt dat ze iets fout doen, kunnen ze ook een gele kaart krijgen, of geroyeerd worden. Beiden is voorgekomen”, zegt Kampherbeek.

CNV wil ook meer uren voor hotelschoonmakers

‘Door de aantrekkende economie zoeken veel medewerkers hun heil elders’

Overigens ziet het CNV graag dat hotels ook nadenken over de werkprocessen in hotels, ook in hun eigen belang. De kamers moeten hoofdzakelijk tussen 10 en 14 uur schoongemaakt. Dat betekent volgens de bond dat housekeepers vaak maar een werktijd hebben van een uur of twintig en dat is te weinig om van te leven. Hun inkomen vult de sociale dienst soms aan of ze hebben een tweede baan. De bond wil dat housekeepers langere werkdagen krijgen zodat ze een volledig eigen inkomen hebben.

Hotels zouden bijvoorbeeld kunnen nadenken over hoeveel kamers voor 14 uur klaar moeten zijn en hoeveel er na. Een langere betaalde werkweek maakt het makkelijker om personeel te vinden en te binden denkt hij. Er is volgens hem in Amsterdam nog nauwelijks housekeepers te vinden, zeker met de aantrekkende economie maken ze liever elders werkdagen van acht uur.

Kampherbeek: “De general managers en hoofden HR die de brief kregen, wisten precies waar het over gaat. Dat zeiden ze letterlijk in sommige gevallen. Ze weten dat er misstanden zijn. En ze weten ook dat wij en de overheid en Platform OSB daar een einde aan willen. Hopelijk doen ze dat ook en zien ze dat het in hun eigen belang is. Ze kunnen bijna geen housekeeper of receptionist meer krijgen. Door de aantrekkende economie zoeken veel medewerkers hun heil elders. Dat kan ik mij goed voorstellen. Als je een tientje verdient per uur met kamers schoonmaken en je moet op sommige plekken in je eigen tijd werken, zou ik ook elders gaan werken.”