Economie

Extra geld ECB bereikt de burger niet

04-12-2015 15:49

De ECB gaat een half jaar langer door met het opkopen van voornamelijk staatsleningen en aan overheid gelieerde bedrijfsobligaties. Het basisrentetarief blijft historisch laag op 0,05% en de depositorente gaat omlaag naar -0,3%. De gewone burger merkt echter net zo weinig van de extra 360 miljard, als van de 1140 miljard die al op de rol stonden.

De verruiming van de geldvoorraad zou via prijsinflatie onze economie een impuls moeten geven. Burgers hebben echter geen cent meer te besteden want het extra geld bereikt hun zakken niet. Inflatie is het afgelopen jaar niet gestegen en de Europese economie groeit amper.

Alleen bankiers en beleggers en overheden profiteren

Bankiers kunnen tegen extreem lage rente geld lenen van de ECB en dit met flinke marges doorzetten naar bedrijven en particulieren. De sparende burger is hiervan de dupe door een verwaarloosbaar klein rendement op zijn spaarcenten.

Het opkopen van staatsobligaties geeft overheden de mogelijkheid om goedkoop te lenen en beleggers profiteren van hoger rendement door deze kunstmatige vraag naar staatspapier. Het extra geld bereikt niet de reële economie maar blijft hangen in opgepompte aandelenkoersen; aandeleninflatie in plaats van prijsinflatie.

Waarom dalen de beurzen?

Draghi roept dat zijn beleid werkt maar nog tijdens zijn aankondiging gingen de Europese beurzen flink omlaag. Beleggers zijn teleurgesteld omdat ze hadden verwacht dat de ECB nog meer obligaties zou opkopen en de basisrente naar 0% zou verlagen. Er is een ongezond beursklimaat ontstaan waarbij kleine doses geen effect meer hebben. De opgeblazen koersen zijn niet gebaseerd op waardecreatie maar louter op de continue geldinjecties van de ECB.

Burgers en bedrijven creëren waarde

Slimme beleggers en bankiers vullen hun zakken maar positieve economische effecten blijven uit wanneer de ECB de oplossing blijft zoeken in verruiming van de geldvoorraad. Nationale overheden gebruiken het extra geld om hun eigen boekhouding op orde te krijgen maar dat creëert geen welvaart. Waardecreatie komt van burgers en bedrijven. Zolang het geld daar niet terecht komt is er geen effect op de reële economie merkbaar.

Voor minder geld de economie wel stimuleren

Het zou vele malen effectiever zijn als de ECB meer bedrijfsobligaties in plaats van staatsleningen zou opkopen. Hiermee wordt de werkgelegenheid direct gestimuleerd en kunnen bedrijven economische waarde creëren zonder tussenkomst en bijbehorende marge van bankiers. De reële economie krijgt hiermee een impuls maar concurrentievervalsing en verstoring van marktwerking liggen net als bij het huidige beleid op de loer.

In de discussie wordt het rechtstreeks opkopen van hypotheken door de ECB ook genoemd als mogelijke stimulansmaatregel. Hoewel de voordelen hiervan bij een breder publiek terecht komen doordat huizenbezitters meeprofiteren, bereikt het geld ook hiermee niet de reële economie. Huizenprijzen zullen stijgen maar bredere prijsinflatie blijft uit.

Het meest onbegrijpelijke aan het ECB beleid is de kortzichtigheid ervan. Het bijgedrukte geld wordt uiteindelijk in de vorm van belasting op de burger verhaald en daarmee aan de economie ontrokken. Als je de economie wil aanwakkeren moet je geld juist uit het overheidsapparaat halen en teruggeven aan de burgers! De eenvoudigste en eerlijkste manier om de economie te stimuleren is dan ook simpelweg lastenverlichting. Helaas wordt de oplossing zelden gezocht in eenvoud.