Invoering van het leenstelsel maakt van iedere hbo-student een particuliere mini-investeerder die op zoek moet gaan naar het beste onderwijsproduct met het hoogste rendement op die investering. In die situatie hoeft een hoge studieschuld geen onoverkomelijk probleem te zijn. Uitstekende beroepsperspectieven, een goede aansluiting met de (toekomstige) beroepspraktijk en onderwijs met veel praktijkdocenten zullen voor de studiekeuze van hbo-studenten doorslaggevende indicatoren worden.
Het leenstelsel dwingt studenten om meer als kritische inkopers hun studiekeuze te gaan bepalen. Waarbij hbo-instellingen als leveranciers van dat inkoopproces moeten worden beschouwd. Op zoek naar de the best deals. Als dat inkoopproces individueel en collectief goed georganiseerd wordt geeft dan veel marktmacht aan de aspirant studenten-inkopers.
Hbo-instellingen moeten beroepsprofessionals opleiden aan wie the state of the art van een toekomstige beroepspraktijk moet worden overgedragen. Door competente docenten met voldoende kennis en ervaring van die state of the art. Alleen dan is de vereiste kwaliteit van onze toekomstige beroepsprofessionals in een kenniseconomie voldoende afgedekt en verzekerd.
Steeds vaker komt uit onderzoek naar voren dat de kloof tussen het beroepsonderwijs en de snel veranderende beroepspraktijk groter wordt. De kwaliteit van het hbo-onderwijs kan alleen dan worden verbeterd als meer docenten uit de praktijk, met een actuele relevante praktijkervaring, voor de klas staan. Niet als incidentele gastdocent maar structureel. Alleen dan is een actuele state of the art voor toekomstige beroepsprofessionals geborgd. Docenten die naast een onderwijscarrière nog werkzaam zijn in de dagelijkse praktijk vormen helaas nog steeds een kleine minderheid van de totale docentenpopulatie.
Een openbaar docentenregister met vermelding van relevante praktijkervaring van docenten zou een eerste goede stap zijn om meer objectief inzicht te verkrijgen over werkelijke kwaliteit van hbo-opleidingen. De student verkrijgt daarmee als inkoper van een onderwijsproduct tevens een extra selectiecriterium voor zijn studiekeuze. Zo’n openbaar docentenregister kan de student een goed inzicht geven in de (beroeps)competenties van zijn toekomstige docenten die hem voor zijn toekomstige beroepspraktijk gaan opleiden.
Vergelijkbaar met het BIG-register in de relatie patiënt -arts. Voor hbo-onderwijsinstellingen biedt zo’n openbaar docentenregister voorts een goede manier om zich als onderwijsleverancier beter te kunnen onderscheiden van haar concurrenten.
Antonie Kerstholt is oud onderwijsadvocaat en management consultant.
